Jak dobrać odpowiedni rodzaj wiertła? Sprawdź fachowy poradnik
Kilka słów o budowie wiertła
Mówiąc najkonkretniej: wiertła to narzędzia podłużne służące wykonywaniu otworów przy wykorzystaniu wiertarki, bądź innego rodzaju obrabiarki z napędem obrotowym. W tym przypadku istotny jest ruch obrotowy, który wykorzystuje powierzchnię czołową do wiercenia, bądź pogłębienia gotowych już otworów. Zanim opowiemy o różnych rodzajach (których jest kilka – każde posiada swoje własne cechy), to warto poznać budowę wiertła. Zasadniczo wiertło dzieli się na 2 części:
- część roboczą – znajduje się od czoła wiertła do końca rowka wiórowego,
- część uchwytową (trzpień) – dołącza się do wiertarki bądź obrabiarki, której konstrukcja umożliwia utrzymanie wiertła w stabilnej pozycji.
Musisz wiedzieć, że obie części występują po przeciwległych stronach. Nie jest tajemnicą, że zdecydowana większość dostępnych wierteł posiada proste trzpienie, jednak na rynku znajdziesz również trzpienie stożkowe Morse. Te służą wierceniu przy szczególnie dużych obciążeniach. Warto podkreślić, że samo wiertło to dość powszechne narzędzie, które jest często podstawowym narzędziem pracy zarówno w domowych warsztatach, jak i przy profesjonalnych stanowiskach pracy. Przejdźmy więc do różnych rodzajów tego typu narzędzi, bo tych jest sporo.
Jak klasyfikuje się wiertła?
Zanim przejdziemy do różnych modeli wierteł, warto jeszcze opisać ich klasyfikację. Ten najbardziej podstawowy podział przebiega ze względu na budowę:
- wiertła płaskie – często zwane piórkowymi. Z ich pomocą wykonuje się otwory o większej średnicy (nawet do 45 mm) niż w przypadku wierteł krętych. Sama konstrukcja jest bardzo prosta i opiera się na dwóch ostrzach ułożonych prosto. Wiertła płaskie nie posiadają rowków odprowadzających wióry i charakteryzują się mniejszą precyzją niż wiertła kręte,
- wiertła kręte – z pewnością najpopularniejszy rodzaj wierteł, którego budowa pozostała niezmienna od ponad 150 lat. Można więc śmiało nazwać je niezawodną konstrukcją. Wiertła kręte składają się z dwóch zwoi ułożonych śrubowo zakończonych ostrzami skrawającymi. W tym przypadku dwa równoległe rowki odpowiadają za odprowadzanie wiórów powstałych w trakcie wiercenia. Warto dodać, że są dostępne w dwóch wersjach: jako wiertła jednolite oraz łączone. Pamiętaj, że przy stosowaniu tego rodzaju wierteł niemożliwa jest dalsza obróbka w materiale.
- wiertła spiralne – w tym przypadku cechą charakterystyczną jest możliwość wiercenia otworów o dużym przekroju i głębokości (w tym przypadku głębokość może sięgać nawet 70 cm). Wiertła spiralne posiadają spiralny zwój z rowkami wiórowymi zakończony ostrzem. Za stabilizację wiercenia w tym przypadku odpowiada stożek centrujący.
Jakie rodzaje wierteł możesz znaleźć?
Właściwy dobór wiertła jest gwarancją poprawnego i przede wszystkim bezpiecznego wykonania wielu prac. Przede wszystkim należy dobrać odpowiednie wiertło do materiału, z którym będziemy pracować. Tutaj do wyboru mamy wiertła do: betonu, metalu, drewna, czy do gresu. Co wyróżnia wiertła do betonu? Przede wszystkim w tym miejscu trzeba podkreślić, że różnego rodzaju otwory w materiałach betonowych bardzo często podejmuje się nie tylko na etapie budowy domu, ale także w trakcie samego użytkowania. W takiej sytuacji fachowcy zalecają postawienie na wiertła widiowe z uchwytem cylindrycznym (te sprawdzają się również przy materiałach ceglanych). Do samego wiercenia w kamieniu poleca się również użycie wierteł z węglików spiekanych.
Z kolei wiertła do metalu dają szerokie pole do manewru. Musisz wiedzieć, że we wszystkich materiałach wykonanych z miedzi, aluminium, cynku i mosiądzu sprawdzą się uniwersalne wiertła HSS. Wyróżniają je charakterystycznie zeszlifowane ostrza. Warto jednak dodać, że jeśli chcesz sprawnie wiercić w nieco bardziej wymagających warunkach, np. w materiałach wykonanych z metali szlachetnych, to warto wybrać wiertła z serii HSS-E. Nie można również zapomnieć, o modelach powlekanych tytanem, które również nie zawodzą.
Wiertła do drewna to szeroka kategoria produktów. Tutaj do wyboru masz m.in. wiertła spiralne, które posiadają szpiczasty wierzchołek. To bardzo praktyczne rozwiązanie, które umożliwia precyzyjne ustawienie wiertła w pożądanym miejscu. Z kolei w przypadku wiercenia głębokich otworów, warto postawić na wiertła kręte o gwintowanych wierzchołkach. W przypadku większej średnicy najlepszym wyborem są wiertła koronkowe, typu sednik. Dzięki temu skutecznie i bezpiecznie (dla siebie i materiału, na którym pracujesz) wykonasz pożądany otwór.
Z kolei wiertła do gresu wymagają szczególnej uwagi. Nawet niedoświadczony fachowiec wie, że wiercenie w płytkach ceramicznych to zadanie dla wierteł o specjalnym przeznaczeniu. Do takich zadań najlepiej użyć wierteł węglowo-tytanowych, które umożliwiają przebicie się przez twardy materiał, jednocześnie go nie uszkadzając. Użytkowanie tego typu wierteł wymaga jednak szczególnej ostrożności, ponieważ nieodpowiednie użytkowanie może doprowadzić do zniszczenia zarówno gresu, jak i samego wiertła.
Wiertła do szkła i glazury – co je wyróżnia?
Wiertła do szkła i glazury to specyficzny przypadek, w którym kluczową rolę odgrywają odpowiednio dobrane ostrza stożkowe. Wiertła do szkła posiadają ostrza szlifowane diamentowo, które umożliwiają pracę przy takich materiałach, jak:
- płyty ceramiczne,
- porcelana,
- ceramika,
- niehartowane szkło,
- czy materiały i podobnej strukturze.
Oznacza to, że możesz je zastosować do wiercenia otworów we flizach łazienkowych oraz w lustrach (choćby podczas montażu oświetlenia, co często się zdarza). Wiertło do szkła potrafi wywiercić idealne otwory w szkle, gwarantując estetyczną i bezpieczną pracę. W tym przypadku również wyróżniamy kilka rodzajów wierteł. Pamiętaj, że wiertła rurowe do szkła charakteryzują się nieco większą średnicą – umożliwiają więc wykonanie większych otworów bez obawy o to, że materiał zostanie przypadkowo uszkodzony. Z kolei wiertła płetwowe do szkła wyposażone są w końcówkę, która przypomina trójkątną płetwę. Tego typu narzędzie sprawdza się przy wierceniu otworów o niewielkiej średnicy (zwłaszcza gdy liczy się precyzja wykonania). Możesz je używać również podczas wiercenia w ceramice.
Jak dobrać wiertło do kołka rozporowego?
Pora powiedzieć kilka słów o tym, jak dobrać wiertło do korka rozporowego – to przede wszystkim powinno być dopasowane pod względem średnicy. W przypadku większości wierteł zadanie jest bardzo proste. Wystarczy poprawnie odczytać oznaczenie na nim (większość producentów zapisuje na nim średnicę wiertła). W przypadku wierteł do betonu czasem trzeba zmierzyć średnicę za pomocą suwmiarki. Bardzo ważne jest również to, że w przypadku wierteł do betonu, należy mierzyć samą końcówkę świdra. Z kolei przy modelach przeznaczonych do drewna i metalu pomiaru dokonujemy na wygładzeniu znajdującym się tuż za świdrem. Jak mierzymy średnicę kołka? Pod jego nasadką.
Nie zapominajmy również o upewnieniu się, czy wiertła danego producenta będą współpracowały z posiadaną wiertarką. Najczęściej chodzi o sam rodzaj mocowania, do wyboru masz mocowania:
- walcowe,
- sześciokątne,
- SDS Plus i SDS Max,
- mocowanie z użyciem stożka Morse’a.
Mamy nadzieję, że nasz artykuł przybliżył Ci wszystkie najważniejsze informacje na temat różnych rodzajów i klasyfikacji wierteł. Chcesz wiedzieć więcej? Interesuje Cię zakup skutecznych wierteł do szczególnie wymagających prac? W takim razie skontaktuj się z nami!